by Volkan Sevilgen and Ross S. Stein, Temblor, Akın Kürçer (MTA)
Tatil sezonu olması nedeniyle nüfusun yaklaşık 1.1 milyon olduğu turizm merkezi Bodrum’un (GB Türkiye) yalnızca 8 km açıklarında yerel saat ile 01:40’ta büyük bir deprem meydana geldi. Deprem ana şokundan yaklaşık 20 dakika önce M=2,5 büyüklüğünde bir öncü deprem yaşandı. Deprem göreceli olarak sığ bir derinlikte (10 km) meydana geldi ve 20 saniye sürdü. Yunanistan’ın Kos Adası’ndaki eski bir kulenin çökmesi nedeniyle 2 kişinin öldüğü rapor edildi. Birkaç orta büyüklükte artçı deprem Bodrum’a yakın alanlarda meydana geldi. Yaklaşık 25 cm yüksekliğinde tsunami rapor edildi. Kandilli Rasathanesi depremin büyüklüğünü M=6.5 olarak bildirdi.
En az 600 yıldır sessiz
75 km güneyde 1863 yılında M~7.5 büyüklüğünde bir deprem meydana gelmiş olmasına rağmen, Küresel Tarihsel Deprem Kataloğu (GEM) bilgilerine göre bu fay boyunca meydana gelen büyük bir deprem bilinmemektedir. Bodrum Kalesi 1402 yılında Kral St. John tarafından yapılmasına rağmen 600 yıldır herhangi bir büyük deprem ile yıkılmamıştır.
USGS tarafından açıklanan deprem odak mekanizma çözümüne göre deprem BKB- doğrultulu ve 70° eğimli bir normal faydan kaynaklanmaktadır. Bu çözüm, MTA tarafından karada haritalanmış olan Gökova Fayı’nın, batıya doğru kıyı ötesi uzanımıyla oldukça uyumludur. Fayın kırılmadan kalmış yaklaşık 100 km uzunluğundaki bölümünün üretebileceği maksimum deprem potansiyeli M~7,3 tür. Bölgenin tamamı turistler ile dolu olduğu için, insanların eski taş binalarda konaklamaları konusunda bilgilendirme yapılmalıdır.
Uzun bir aradan sonra meydana gelen büyük ve yıkıcı bu deprem, aktif fayların yıkıcı etkilerini hatırlatmıştır. Aktif fayların risk potansiyellerine saygı göstermeli ve binalarımızı buna göre inşaa etmeliyiz.
Yararlanılan Kaynaklar
European Mediterranean Seismic Centre (EMSC)
Turkish Mineral Research and Exploration Institute (MTA)
Global Earthquake Model Foundation’s Historical Earthquake Catalog (GEM)
U.S. Geological Survey (USGS)
Hulya Kurt, Emin Demirbag, Ismail Kuscu (1999), Investigation of the submarine active tectonism in the Gulf of Gökova, southwest Anatolia–southeast Aegean Sea, by multi-channel seismic reflection data, Tectonophysics 305, 477–496 http://web.itu.edu.tr/kurt/publication_pdfs/A01-tectono99-gokova.pdf